Varaire
Veratrum album
Melanthiaceae
Àutri noum : Veraire, Avarai, Avaraire, Petaire.
Noms en français : Vératre blanc, Hellébore blanc.
Descripcioun :Lou varaire trachis dins li pesquié e li melounié de mountagno. Es uno grando erbo, forto, emé de gràndi fueio alterno senso pecou. L'enflourejado en grapo sarrado èi coumpausado de flour blanquinouso mens o mai verdo, emé la baso di tepalo pu sourno. Se sias un "gencianaire", avisas vous de lou pas counfoundre emé la genciano que li fueio se sèmblon proun.
Usanço :Lou varaire es uno planto mourtalo de la racino i grano. Parié qu'Alessandre-lou-Grand fuguè empouisouna em'acò. Paraliso l'esistème nervous, aro se n'en servon soulamen en oumeoupatìo. Emé li racino s'adoubo uno poutingo bono contro li niero o àutri bestiouno.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Veratrum
Famiho : Melanthiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Juliet à avoust
Liò : Pesquié
- Bos clar
- Melounié
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Veratrum album L., 1753
Ourtigo-pudènto
Stachys sylvatica
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Épiaire des bois, Épiaire des forêts.
Descripcioun :L'ourtigo-pudènto trachis en coulounìo dins li faio e àutri bos umide. Au nostre se rescontro pulèu en basso mountagno. Èi pas vertadieramen uno ourtigo qu'èi pas pougnènto, mai ié douno d'èr, subretout emé si fueio. Fai partido dóu gènre Stachys. Coume soun noum lou dis, se recounèis à sa marrido óudour. Èi di proun pelouso e si flour soun pourpro.
Usanço :Es uno planto tounico vertuouso pèr lis espaime, ajudo à pissa e à lucha contro li baterìo (planto vulneràri que sougno li plago bonodi la betounicino). Ajudo li femo à faire veni li règlo.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Stachys
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Bos umide
- Ribiero
- Faio
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Stachys sylvatica L., 1753